De vraag welke niet reanimeren penning rechtsgeldig is is cruciaal voor wie zijn wens om niet gereanimeerd te worden duidelijk wil maken in een noodsituatie. Een niet-reanimerenpenning is een draagbaar middel dat hulpverleners informeert over je keuze om geen reanimatie te ondergaan bij een hartstilstand. In dit artikel duiken we diep in wat een niet-reanimerenpenning rechtsgeldig maakt, welke opties er zijn, en hoe je ervoor zorgt dat je wens wordt gerespecteerd.
Wat is een niet-reanimerenpenning?
Een niet-reanimerenpenning is een sieraad met de tekst “Reanimeer Mij Niet” of “Niet Reanimeren”. Het geeft aan dat je geen cardiopulmonaire reanimatie (CPR) wenst, bijvoorbeeld bij een hartstilstand. In Nederland moet een penning voldoen aan specifieke criteria om als juridisch bindende wilsverklaring te gelden onder de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO).
Welke niet reanimeren penning is rechtsgeldig?
Volgens de Nederlandse wetgeving, zoals vastgelegd in artikel 7:450 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek, is een penning rechtsgeldig als deze:
- Schriftelijk is: De penning moet een duidelijke, schriftelijke uiting bevatten van je wens om niet gereanimeerd te worden.
- Te herleiden is tot de persoon: Dit vereist persoonsgegevens zoals naam, geboortedatum, foto of pasfoto en een handtekening.
- Wilsbekwaamheid aantoont: Je moet wilsbekwaam zijn geweest toen je de penning aanvroeg, wat betekent dat je de gevolgen van je keuze begreep.
Criteria voor rechtsgeldigheid
Om te bepalen welke niet reanimeren penning rechtsgeldig is, moet je letten op de volgende punten:
- Persoonsgegevens: Een penning zonder naam, geboortedatum, foto of pasfoto en handtekening is rechtsgeldig in combinatie met een schriftelijke wilsverklaring tot niet reanimeren.
- Zichtbaarheid: De penning moet duidelijk zichtbaar zijn, idealiter om de hals of op de borst, zodat hulpverleners hem direct zien. Hulpverleners zijn niet verplicht te zoeken naar een penning, omdat elke seconde telt bij reanimatie.
- Materiaal en duurzaamheid: Hoewel het materiaal (bijvoorbeeld aluminium of roestvrij staal) niet direct de rechtsgeldigheid bepaalt, is een duurzame penning van roestvrij staal beter leesbaar en betrouwbaarder.
Een voorbeeld van een rechtsgeldige penning is de gepersonaliseerde penning:

Hoe werkt een rechtsgeldige penning in de praktijk?
Een rechtsgeldige penning is bindend voor professionele zorgverleners (artsen, verpleegkundigen, ambulancepersoneel) die onder de Wet BIG vallen. Zij moeten stoppen met reanimeren als ze de penning zien, tenzij er gegronde redenen zijn om af te wijken, zoals twijfel over de identiteit van de drager. Niet-professionele hulpverleners (zoals BHV’ers of burgers) zijn niet verplicht te stoppen, maar kunnen ervoor kiezen je wens te respecteren.
In acute situaties kan het voorkomen dat een penning niet op tijd wordt gezien, vooral als hij onder kleding zit. Daarom adviseert de Hartstichting om hem duidelijk zichtbaar te dragen en je huisarts en naasten te informeren. Een schriftelijke wilsverklaring in je portemonnee of medisch dossier versterkt de rechtsgeldigheid.
Voordelen van een rechtsgeldige penning
Een rechtsgeldige penning biedt:
- Duidelijkheid: Hulpverleners zien direct je wens, wat tijd bespaart in noodsituaties.
- Autonomie: Het respecteert je recht om behandelingen te weigeren, zoals vastgelegd in de WGBO.
- Rust: Zowel jij als je naasten weten dat je keuze wordt gerespecteerd.
Tips voor een rechtsgeldige penning
Om ervoor te zorgen dat welke niet reanimeren penning is rechtsgeldig in jouw situatie wordt gerespecteerd:
- Kies een penning met naam, geboortedatum, handtekening en foto of pasfoto.
- Draag hem zichtbaar, idealiter om je hals of op je borst.
- Combineer hem met een schriftelijke wilsverklaring in je portemonnee of dossier.
- Bespreek je wens met je huisarts en naasten, zodat zij je keuze kunnen bevestigen.
Conclusie
Een penning met naam, geboortedatum, handtekening, foto of pasfoto voldoet aan de WGBO-criteria. Zichtbaarheid en een aanvullende wilsverklaring zijn aan te raden om verwarring te voorkomen, vooral omdat niet-professionals niet verplicht zijn de penning te volgen. Kies een niet-reanimerenpenning die past bij je situatie, bespreek je niet reanimeren-wens met je huisarts.