Een niet reanimeren verklaring is een belangrijk document voor wie zelf wil bepalen wat er gebeurt in een levensbedreigende situatie. Het geeft duidelijkheid aan hulpverleners en naasten over je wens om niet gereanimeerd te worden bij een hartstilstand of ademhalingsstilstand. Maar wat houdt deze verklaring precies in, hoe stel je hem op, en wat zijn de juridische aspecten? In dit artikel bespreken we alles over de niet reanimeren verklaring, van de redenen om er een op te stellen tot de praktische uitvoering, zodat je goed geïnformeerd bent over deze persoonlijke keuze.
Wat is een niet reanimeren verklaring?
Een niet reanimeren verklaring is een schriftelijke wilsverklaring waarin je vastlegt dat je geen reanimatie wilt ondergaan bij een hartstilstand of ademhalingsstilstand. Reanimatie omvat technieken zoals borstcompressie, beademing, of het gebruik van een AED (automatische externe defibrillator) om je hart weer op gang te brengen. Met een niet reanimeren verklaring geef je duidelijk aan dat je deze ingreep niet wenst, wat zorgverleners en naasten de zekerheid geeft om jouw keuze te respecteren. In Nederland valt dit onder de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), die je recht op zelfbeschikking garandeert.
Waarom is een niet reanimeren verklaring belangrijk?
Een niet reanimeren verklaring biedt duidelijkheid en rust. Het voorkomt dat je in een noodsituatie een behandeling ondergaat die je niet wilt, wat vooral belangrijk is bij terminale ziekten, hoge leeftijd, of persoonlijke overtuigingen. Wat is een niet reanimeren verklaring in de praktijk? Het is een manier om je autonomie te waarborgen, zodat je zorg aansluit bij jouw waarden, zelfs als je zelf niet meer kunt communiceren.
Waarom kiezen voor een niet reanimeren verklaring?
Er zijn verschillende redenen waarom iemand een niet reanimeren verklaring wil opstellen. Deze keuze is vaak persoonlijk en hangt af van je gezondheid, levensfase, en overtuigingen.
Medische redenen
Mensen met een ernstige of terminale ziekte, zoals uitgezaaide kanker, gevorderd hartfalen, of COPD, kiezen vaak voor een niet reanimeren verklaring. Reanimatie kan in deze gevallen slechts tijdelijk helpen en leiden tot extra lijden, complicaties (zoals gebroken ribben), of een lagere levenskwaliteit. Een niet reanimeren verklaring zorgt ervoor dat de focus blijft op comfortzorg, zoals pijnbestrijding, in plaats van levensverlenging.
Leeftijd en levensfase
Bij een hoge leeftijd kan iemand besluiten dat levensverlenging niet langer gewenst is. Een niet reanimeren verklaring voorkomt dat het leven kunstmatig wordt gerekt in een fase waarin kwaliteit van leven belangrijker is dan kwantiteit. Dit is vooral relevant voor ouderen in een verpleeghuis of met een broze gezondheid.
Persoonlijke of religieuze overtuigingen
Sommige mensen hebben ethische, spirituele, of religieuze redenen om reanimatie te weigeren. Bijvoorbeeld, als je gelooft dat ingrijpen tegen de natuurlijke loop ingaat, kun je met een niet reanimeren verklaring je overtuiging vastleggen. Dit geeft je de zekerheid dat je waarden worden gerespecteerd.
Niet reanimeren verklaring bij dementie
Een niet reanimeren verklaring bij dementie is een specifieke toepassing. Dementie tast je wilsbekwaamheid na verloop van tijd aan, waardoor het belangrijk is om je wensen vroegtijdig vast te leggen, idealiter in een vroeg stadium van de ziekte. Een niet reanimeren verklaring bij dementie kan voorkomen dat je in een latere fase, waarin je niet meer zelf kunt beslissen, een ongewenste reanimatie ondergaat. Bespreek dit met je huisarts en leg de verklaring vast in je medisch dossier, zodat zorgverleners en naasten je keuze kennen.
Niet reanimeren verklaring verstandelijk gehandicapten
Voor mensen met een verstandelijke beperking is een niet reanimeren verklaring verstandelijk gehandicapten ook mogelijk, maar dit vereist extra zorg. De persoon moet wilsbekwaam zijn voor deze specifieke beslissing, wat betekent dat hij of zij de gevolgen van niet-reanimeren moet begrijpen. Als dit niet het geval is, kan een wettelijk vertegenwoordiger (zoals een mentor of curator) de verklaring opstellen, in samenspraak met de huisarts. Een niet reanimeren verklaring verstandelijk bij gehandicapten vraagt om een zorgvuldige afweging, waarbij de wensen en het welzijn van de persoon centraal staan.
Hoe stel je een niet reanimeren verklaring op?
Een niet reanimeren verklaring opstellen kan op verschillende manieren, afhankelijk van je situatie en voorkeuren. Hieronder de belangrijkste stappen om een niet reanimeren verklaring vast te leggen en dit zo goed mogelijk te doen.
Niet reanimeren verklaring opstellen: Stappenplan
- Overleg met je huisarts: Begin met een gesprek met je huisarts. Hij of zij kan je adviseren over de medische implicaties en je helpen de verklaring op te stellen. Dit gesprek zorgt ervoor dat je goed geïnformeerd bent over wat je keuze betekent.
- Schriftelijke verklaring: Een niet reanimeren verklaring opstellen vereist een schriftelijk document. Je kunt zelf een verklaring schrijven of een standaardformulier gebruiken.
- Duidelijkheid en ondertekening: Zorg dat de verklaring helder is, met je naam, datum, handtekening, en een expliciete vermelding dat je geen reanimatie wilt.
- Bewaren en delen: Bewaar de verklaring op een toegankelijke plek, zoals bij je huisarts, in je medisch dossier, of thuis bij belangrijke papieren. Geef kopieën aan je naasten, zodat zij op de hoogte zijn.
Voorbeeld niet reanimeren verklaring
Een voorbeeld niet reanimeren verklaring kan er zo uitzien:
“Ik, [Naam], geboren op [Geboortedatum], verklaar hierbij dat ik geen reanimatie wens bij een hartstilstand of ademhalingsstilstand. Ik begrijp dat dit betekent dat er geen borstcompressie, beademing, of AED zal worden gebruikt om mijn leven te redden. Deze verklaring is opgesteld in wilsbekwame toestand. Datum: [Datum], Handtekening: [Handtekening].”
Dit voorbeeld kun je aanpassen aan je eigen situatie en laten controleren door je huisarts.
Niet reanimeren verklaring formulier downloaden
Een niet reanimeren verklaring formulier is een gestandaardiseerde template die je kunt invullen. Veel huisartsen en ziekenhuizen bieden een niet reanimeren verklaring formulier aan, dat vaak al aan de juridische eisen voldoet. Je kunt ook een niet reanimeren verklaring formulier downloaden via websites zoals Thuisarts.nl. Deze formulieren zijn vaak beschikbaar als niet reanimeren verklaring pdf, die je kunt printen en invullen.
Niet reanimeren verklaring aanvragen
Een niet reanimeren verklaring aanvragen begint meestal bij je huisarts, die je kan helpen met het opstellen en registreren van de verklaring. Je kunt ook zelf een formulier downloaden en invullen. Als je extra zekerheid wilt, kun je een notaris inschakelen om de verklaring op te nemen in een levenstestament.
Hoe kom ik aan een niet reanimeren verklaring?
Er zijn meerdere manieren:
- Via je huisarts: Vraag je huisarts om een niet reanimeren verklaring op te stellen of te registreren.
- Online formulieren: Download een niet reanimeren verklaring pdf via Thuisarts.nl of andere betrouwbare bronnen.
- Notaris: Laat je verklaring vastleggen in een levenstestament voor extra juridische zekerheid.
- Zelf schrijven: Schrijf je eigen verklaring, maar laat deze controleren op rechtsgeldigheid.
Is een niet reanimeren verklaring rechtsgeldig?
Een niet reanimeren verklaring rechtsgeldig maken is essentieel om ervoor te zorgen dat je wens wordt gerespecteerd. In Nederland is een niet reanimeren verklaring rechtsgeldig als deze aan de volgende voorwaarden voldoet:
Waar moet een niet reanimeren verklaring aan voldoen?
- Schriftelijk: De verklaring moet op papier staan.
- Handtekening en datum: Dit bewijst dat jij de verklaring hebt opgesteld en wanneer.
- Wilsbekwaamheid: Je moet wilsbekwaam zijn op het moment van opstellen, wat betekent dat je de gevolgen van je keuze begrijpt.
- Duidelijkheid: De verklaring moet expliciet vermelden dat je geen reanimatie wilt en dat je begrijpt wat de gevolgen zijn.
Niet reanimeren verklaring wet
De niet reanimeren verklaring wet is gebaseerd op artikel 11 van de Grondwet (onaantastbaarheid van het lichaam) en de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Deze wetten geven je het recht om medische behandelingen, waaronder reanimatie, te weigeren zolang je wilsbekwaam bent. Zorgverleners, zoals ambulancepersoneel en artsen, zijn verplicht je niet reanimeren verklaring te respecteren als ze ervan op de hoogte zijn. Zonder een verklaring zullen ze standaard reanimatie starten, tenzij je ter plekke duidelijk anders aangeeft.
Specifieke situaties: Dementie en verstandelijke beperkingen
Niet reanimeren verklaring bij dementie
Een niet reanimeren verklaring bij dementie vereist extra aandacht. Dementie tast je wilsbekwaamheid geleidelijk aan, wat betekent dat je deze verklaring idealiter opstelt in een vroeg stadium van de ziekte, wanneer je nog helder kunt nadenken. Bespreek je wens met je huisarts en laat de verklaring registreren in je medisch dossier. Een niet reanimeren verklaring bij dementie kan voorkomen dat je in een latere fase, waarin je niet meer zelf kunt communiceren, een ongewenste reanimatie ondergaat. Betrek ook je naasten, zodat zij je keuze kunnen ondersteunen.
Niet reanimeren verklaring verstandelijk gehandicapten
Bij mensen met een verstandelijke beperking is een niet reanimeren verklaring verstandelijk gehandicapten mogelijk, maar dit vraagt om een zorgvuldige aanpak. De persoon moet wilsbekwaam zijn voor deze specifieke beslissing, wat betekent dat hij of zij de gevolgen van niet-reanimeren moet begrijpen. Als dit niet het geval is, kan een wettelijk vertegenwoordiger (zoals een mentor of curator) de verklaring opstellen in het belang van de persoon. Dit wordt vaak gedaan in overleg met een arts, zoals een huisarts, om ervoor te zorgen dat de keuze past bij de waarden en behoeften van de persoon.
Praktische tips voor het vastleggen en communiceren
Een niet reanimeren verklaring vastleggen is slechts de eerste stap. Om ervoor te zorgen dat je wens in noodsituaties wordt gerespecteerd, zijn er enkele praktische tips:
- Registreer bij je huisarts: Zorg dat je huisarts een kopie heeft en deze opneemt in je medisch dossier, zodat andere zorgverleners toegang hebben.
- Informeer je naasten: Geef kopieën van je verklaring aan je familie of naasten, zodat zij je keuze kunnen communiceren als jij dat niet meer kunt.
- Maak het toegankelijk: Bewaar de verklaring op een vindbare plek, zoals in je portemonnee of thuis bij de belangrijke papieren.
Niet reanimeren verklaring thuisarts
Thuisarts.nl biedt betrouwbare informatie over het opstellen van een niet reanimeren verklaring. Je vindt hier uitleg over wat een verklaring inhoudt, hoe je deze bespreekt met je huisarts, en een voorbeeld dat je kunt gebruiken als basis. Thuisarts.nl is een initiatief van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en wordt vaak door huisartsen aanbevolen als eerste informatiebron.
Veelgestelde vragen over een niet reanimeren verklaring
Waarom is een niet reanimeren verklaring belangrijk?
Een niet reanimeren verklaring waarborgt je recht op zelfbeschikking en voorkomt ongewenste medische ingrepen. Het geeft duidelijkheid aan hulpverleners en naasten, wat extra lijden kan voorkomen en rust biedt in noodsituaties.
Wie kan een niet reanimeren verklaring opstellen?
Iedereen die wilsbekwaam is, ongeacht leeftijd of gezondheid, kan een niet reanimeren verklaring opstellen. Dit geldt ook voor specifieke situaties zoals bij dementie of verstandelijk gehandicapten, mits de persoon wilsbekwaam is of een vertegenwoordiger heeft.
Kan een niet reanimeren verklaring worden gewijzigd?
Ja, je kunt je niet reanimeren verklaring altijd intrekken of aanpassen. Maak een nieuwe versie, dateer en onderteken deze, en informeer je huisarts en naasten over de wijziging.
Is een niet reanimeren verklaring bindend?
Ja, een niet reanimeren verklaring rechtsgeldig is bindend voor zorgverleners, mits ze ervan op de hoogte zijn. Zonder verklaring of als deze niet direct beschikbaar of zichtbaar is, zullen hulpverleners standaard reanimeren.
Werkt een niet reanimeren verklaring in het buitenland?
Dit hangt af van het land. Een niet reanimeren verklaring is in Nederland rechtsgeldig, maar internationale regels verschillen. Een draagbare oplossing, zoals een penning, kan internationaal helpen, maar check altijd lokale wetgeving.
Conclusie: Niet reanimeren verklaring als uiting van autonomie
Een niet reanimeren verklaring is een krachtig middel om je medische wensen vast te leggen, of dat nu komt door een ernstige ziekte, hoge leeftijd, of persoonlijke overtuiging. Het is rechtsgeldig onder de Nederlandse wet, eenvoudig op te stellen via je huisarts of een PDF formulier van Thuisarts, en biedt controle in noodsituaties. Bij dementie is timing essentieel, en een gesprek met je huisarts zorgt voor een soepele registratie. Voor wie zekerheid wil, zelfs buitenshuis, is de niet-reanimerenpenning een ideale aanvulling—bestelbaar via www.nietreanimeren.com/penning-bestellen—die je niet reanimeren-wens altijd zichtbaar maakt.
