Reanimatie is een procedure die wordt toegepast om de bloedcirculatie en ademhaling van een persoon te herstellen wanneer deze stopt of ernstig wordt verstoord.
Het antwoord op de vraag of reanimeren verplicht is, kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de wetgeving in het betreffende land, de medische richtlijnen en protocollen, en de specifieke omstandigheden van de situatie.
In Nederland is reanimatie niet altijd verplicht. De wet- en regelgeving met betrekking tot reanimatie is vastgelegd in de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) en de richtlijnen van de Nederlandse Reanimatie Raad (NRR).
Volgens de WGBO heeft een patiënt het recht om zelf te beslissen over zijn of haar medische behandeling. Dit omvat ook de keuze om wel of niet gereanimeerd te worden. Een patiënt kan zijn wensen ten aanzien van reanimatie kenbaar maken door middel van een wilsverklaring, waarin expliciet staat dat hij of zij niet gereanimeerd wenst te worden. Deze wilsverklaring moet duidelijk en ondubbelzinnig zijn opgesteld.
Wanneer een patiënt een geldige en actuele wilsverklaring heeft waarin staat dat hij of zij niet gereanimeerd wenst te worden, dan is het medisch personeel verplicht om deze wens te respecteren. Zij mogen geen reanimatiepogingen ondernemen.
Een wilsverklaring is alleen geldig als deze voldoet aan bepaalde criteria. De verklaring moet bijvoorbeeld schriftelijk zijn en ondertekend zijn. Daarnaast moet de wilsverklaring recent zijn en specifiek betrekking hebben op de huidige situatie.
Het kan voorkomen dat een patiënt geen wilsverklaring heeft opgesteld of dat de wilsverklaring niet geldig is. In dergelijke gevallen geldt het uitgangspunt dat reanimatie wel verplicht is, tenzij er sprake is van overmacht of als er redelijkerwijs geen kans op herstel is. Het medisch personeel moet altijd een afweging maken tussen de belangen van de patiënt en de kans op succesvolle reanimatie.
Het is dus van belang om uw wensen met betrekking tot reanimatie vast te leggen in een geldige wilsverklaring, zodat deze in noodsituaties gerespecteerd kunnen worden. Daarnaast is het verstandig om uw wilsverklaring regelmatig te herzien en indien nodig bij te werken, bijvoorbeeld bij veranderingen in uw gezondheidstoestand of persoonlijke omstandigheden.
Over het algemeen zijn hulpverleners en medisch personeel dus verplicht om reanimatie toe te passen, tenzij er sprake is van een geldige wilsverklaring waarin de persoon expliciet aangeeft niet gereanimeerd te willen worden. Dit kan een niet reanimeren verklaring, een niet reanimeren penning of een vergelijkbaar document zijn. Het medisch personeel moet in dergelijke gevallen de wensen van de persoon respecteren en geen reanimatiepogingen ondernemen.
Er kunnen echter uitzonderingen zijn op de verplichting tot reanimatie, zelfs zonder een expliciete wilsverklaring. Dit kan het geval zijn wanneer er sprake is van een onherstelbare medische aandoening, waarbij reanimatie weinig kans op succes heeft en de kwaliteit van leven ernstig zou beperken. In dergelijke gevallen kan medisch personeel besluiten om af te zien van reanimatiepogingen, rekening houdend met de medische ethiek en het belang van de patiënt.
Het onderwerp reanimatie roept vaak ethische en morele vragen op, en de beslissing om wel of niet te reanimeren kan complex zijn. Het is daarom aan te raden om voorafgaand aan een levensbedreigende situatie uw wensen met betrekking tot reanimatie te bespreken met uw naasten en zorgverleners. Het opstellen van een wilsverklaring of het dragen van een niet reanimeren penning kan helpen om uw wensen kenbaar te maken en ervoor te zorgen dat deze gerespecteerd worden in geval van een noodsituatie.
